Günümüzde şehir içi ulaşımın olmazsa olmazlarından biri olan taksiler, hem yerel halkın hem de turistlerin sıkça başvurduğu ulaşım alternatifleri arasında yer alıyor. Ancak bu sektörde yaşanan en büyük sıkıntılardan biri, yasal izinleri ve kaydı olmayan, ruhsatsız çalışan korsan taksiler. Korsan taksi faaliyeti, hem yasal olarak çalışan taksi esnafını hem de yolcuları olumsuz etkileyen ciddi bir problem olarak karşımıza çıkıyor. Bu yazımızda, korsan taksi faaliyetlerine yönelik uygulanan cezalar, araç bağlama işlemleri ve bu yaptırımların iptal süreçlerini ele alacağız. Ayrıca korsan taksi cezasının hukuki dayanaklarına, nasıl uygulandığına ve bu cezalara nasıl itiraz edileceğine değineceğiz.
KORSAN TAKSİ NEDİR?
Korsan taksi, herhangi bir taşıma ya da turizm şirketine bağlı olmayan, zorunlu taksi plaka kaydı bulunmayan ve bu nedenle resmi taşıma belgesine de sahip olmayan bir taşımacılık türüdür. Bu tür taşımacılık, belirli bir ücret karşılığında yolcu taşıma işi yapılan, tamamen gayri resmi bir sektörü ifade eder.
Genellikle korsan taksiler, resmi taksilere göre daha uygun fiyatlar sunar. Ancak bu araçları kullanmak da işletmek de yasalar çerçevesinde suçtur. Korsan taksi çalıştıranlara ve bu hizmetten yararlananlara belirli miktarlarda para cezası kesilmektedir.
KORSAN TAKSİ YAPTIRIMLARI NELERDİR?
Türkiye’de korsan taşımacılık yapanlara çeşitli cezai ve idari yaptırımlar uygulanır:
- İdari Para Cezası: Korsan taksi işleten kişilere ve bu araçları kullanan yolculara belirli bir tutarda para cezası verilir. 2023 yılında Ek-2/3-a kapsamında trafik cezası 20.342 TL olarak belirlenmiştir. Ancak bu miktar her yıl yeniden değerleme oranlarıyla güncellenir. Cezanın 15 gün içinde ödenmesi hâlinde ¼ oranında indirim uygulanır ve ceza 15.256,50 TL’ye düşer.
- Trafikten Men: Korsan taksi olarak kullanılan araçlar, belirli sürelerle trafikten men edilir. İlgili maddenin üçüncü fıkrasının;
- birinci bendinin ihlali durumunda 60 gün,
- ikinci bendinin ihlali durumunda 30 gün,
- üçüncü bendinin ihlali durumunda ise 15 gün trafikten men cezası uygulanır.
- Tekerrür Durumunda Ceza İki Katına Çıkar: Suçun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde tekrar edilmesi hâlinde, verilen para cezaları iki katına çıkarılır.
- İtiraz Hakkı: Korsan taksi cezalarına itiraz etme hakkı bulunmaktadır. Ancak bu süreçte bir avukattan destek almak önem arz etmektedir.
Bu bilgiler, korsan taşımacılığın hukuken yasaklandığını ve ciddi yaptırımlarla karşılaşma riskinin yüksek olduğunu göstermektedir. Bu nedenle hem sürücülerin hem de yolcuların bu tür faaliyetlerden uzak durması son derece önemlidir.
KORSAN TAŞIMACILIK PARA CEZASI
Korsan taksi cezası, korsan taşımacılık yapan şoförlere veya bu araçları kullanan yolculara uygulanan yaptırımlardır. Korsan taksi kullanmanın cezası iki yönlüdür. Hem idari hem de cezai yaptırımlar söz konusu olabilir. 2024 yılı için korsan taşımacılık yapanlara idari para cezası olarak 32.233,00 TL uygulanır. Erken ödeme hâlinde (yüzde 25 indirimle) bu ceza 24.174,75 TL’ye düşer. Ayrıca korsan taşımacılık yapan aracın 60 gün süreyle trafikten men edilmesi de söz konusudur.
Korsan taksi kullanan yolcular için ise 2.143,00 TL tutarında idari para cezası öngörülmüştür. Cezai yönden bakıldığında, korsan taşımacılık yapan sürücüler 2 yıla kadar hapis cezası alabilirken, korsan taksiyle seyahat eden yolcular için 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası uygulanabilmektedir.
Ayrıca, aynı yıl içinde suçun tekrarlanması durumunda korsan taşımacılık cezası 64.466,00 TL’ye çıkar. Bu tutarın yüzde 25 indirimli hâli ise 48.349,50 TL olarak ödenir.
KORSAN TAKSİ NASIL ANLAŞILIR?
Korsan taksiler genelde bazı özellikleriyle kendini belli eder. İşte bunları fark etmenizi kolaylaştıracak birkaç ipucu:
- Resmi Belgeler: Gerçek taksilerde mutlaka görülebilir şekilde taksi plakası ve izin belgeleri bulunur. Eğer bu belgeler yoksa ya da sahte gibi görünüyorsa, o araç korsan taksi olabilir.
- Ücretlendirme: Yasal çalışan taksilerde fiyatlar belli bir tarifeye göre belirlenir. Eğer şoför ücret için pazarlık yapmaya çalışıyorsa, bu durum korsan taksi işareti olabilir.
- Davranış Şekli: Resmi taksiciler genelde profesyonelce davranır. Şoför kaba, ilgisiz ya da amatör davranışlar sergiliyorsa, korsan taksi olma ihtimali yüksektir.
KORSAN TAKSİ TUTANAĞI VE YOLCUNUN İFADESİ
Korsan taksi olaylarında, hem polisin tuttuğu tutanak hem de yolcunun anlatacakları sürecin doğru ilerlemesi açısından çok önemlidir. İşte dikkat edilmesi gerekenler:
- Polis Tutanağı: Polis ekipleri korsan taksiyi yakaladığı zaman olayla ilgili tutanak hazırlar. Bu belgede olayın günü, saati, araç hakkında bilgiler, sürücünün kimliği ve olayın detayları yazılır.
- Yolcunun Anlatımı: Olayın çözülmesi açısından yolcunun ifadesi büyük rol oynar. Yolcu, korsan taksiye nasıl bindiğini, sürücünün neler yaptığını ve olayın detaylarını anlatır. Bu ifade, korsan taşımacılık yapan kişiye verilecek cezanın belirlenmesinde etkili olur.
- Hukuki Süreç: Korsan taşımacılık yapan kişiye, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek-2/3-a maddesine göre 5.010 TL idari para cezası kesilir. Bunun yanı sıra korsan taşımacılıkta kullanılan araca el konulması da söz konusu olabilir. Tüm bu cezalar, korsan taşımacılığı engellemek ve yolcuların güvenliğini sağlamak amacıyla uygulanır.
KORSAN TAŞIMACILIK NEDENİYLE ARACIN TRAFİKTEN MEN EDİLMESİ
Araçlarını, ruhsatta belirtilen amacın dışında kullanan sürücüler ya da araçlarını buna göz yuman sahipleri, para cezasına çarptırılır. Ayrıca araç, belirli bir süre için trafikten men edilir yani kullanılmaz hale getirilir.
Belediye sınırları içinde gerekli izinleri almadan ticari olarak yolcu taşıyan sürücülere, araç sahiplerine ve çalıştıkları durak, işyeri veya işletmelere idari para cezası uygulanır. Eğer bu durum tekrar yaşanırsa, hem ceza miktarı artar hem de aracın trafikten men edilme süresi uzar.
Örneğin, İzmir 6. İdare Mahkemesi, Martı Tag uygulamasıyla yapılan yolcu taşımacılığının korsan taşımacılık olduğuna karar vermiştir. Belediyeden izin almadan ücret karşılığı taşımacılık yapıldığı için araç 60 gün boyunca trafikten men edilmiş ve araç sahibine 20 bin 342 lira para cezası kesilmiştir.
KORSAN TAŞIMACILIK NEDENİYLE TRAFİKTEN MEN VE ARAÇ BAĞLATMANIN İPTALİ DAVASI
Eğer bir araç korsan taşımacılık yaptığı gerekçesiyle trafikten men edilip bağlanırsa, bu duruma karşı dava açma hakkınız vardır.
Bu davalar, 2918 sayılı Kanun’un EK-2/3-A maddesi kapsamında açılır. Araç 60 gün boyunca trafikten men edilirse ve bağlanırsa, bu idari işleme karşı iptal davası idare mahkemesinde açılabilir. Çünkü araç 60 gün boyunca kullanılamaz hale gelir. Davayı açmak için ise bağlama işleminden itibaren 60 günlük süreyi kaçırmamak gerekir.
Bu davanın açılacağı yer, idari yargının yetki alanına girer. Örneğin, araç sahibi Konya’da ikamet ediyorsa ama araç Niğde’de bağlanmışsa, davanın Niğde’de yani aracı bağlayan trafik şubenin bulunduğu yerde açılması gerekir.
KORSAN TAKSİ CEZASINA İTİRAZ VE GÖREVLİ MAHKEME
Ülkemizde korsan taksi işi yapanlara ciddi yaptırımlar uygulanıyor. Bu cezalar, hem yolcu güvenliğini sağlamak hem de yasal çalışan taksici esnafını korumak için var. Ama unutmayalım, herkesin hakkını arama ve itiraz etme hakkı da bulunuyor.
Bir kişi korsan taksi cezasına itiraz etmek isterse, önce hangi mahkemeye başvuracağını bilmesi lazım. Genellikle bu tür para cezalarına karşı davalar, İdare Mahkemesi‘nde açılır. Ancak unutulmamalı, bu davaları açmak için cezanın size bildirildiği günden itibaren belirli bir süreniz var.
İtiraz için hazırlanacak dilekçede, neden bu cezanın haksız olduğu açıkça yazılmalı. Elinizde varsa, belgeler ve deliller de mutlaka eklenmeli.
Sonuç olarak, korsan taksi cezasına itiraz etmek, yasal hakkını kullanmak isteyenler için çok önemli bir yol. Fakat bu sürecin başarılı olması için hukuki prosedürleri doğru yürütmek ve doğru mahkemeye başvurmak şart.
KORSAN TAKSİ CEZASI DAVASI MASRAFLARI VE AVUKAT ÜCRETİ
Korsan taksi cezası, hem bu işi yapan şoförler hem de korsan taksi kullanan yolcular açısından ciddi bir konu. Çünkü korsan taşımacılık, yasalara göre yüksek para cezalarıyla, bazı durumlarda da hapis cezasıyla sonuçlanabiliyor.
Ama ceza işin sadece bir kısmı. Eğer korsan taksi cezasına dava açmak isterseniz, karşınıza çıkacak masrafları da bilmeniz gerekir. Dava masrafları, davanın ne kadar karmaşık olduğuna, ne kadar süreceğine ve hangi şehirde açıldığına göre değişebiliyor. Avukat ücretleri de yine avukatın tecrübesine ve davanın zorluğuna bağlı olarak farklılık gösterebiliyor.
Bu nedenle korsan taşımacılık yapmayı düşünen biri, hem alacağı cezayı hem de dava süreçlerinde ortaya çıkacak masrafları ve avukat ücretlerini göz önüne almalı.
Sonuç olarak, korsan taşımacılık yapan birisi için para cezası, dava masrafları ve avukat ücreti gibi kalemler önemli bir mali yük oluşturur. Tüm bu giderler, korsan taşımacılığın ne kadar riskli bir iş olduğunu ortaya koyar ve bu konuda insanları daha bilinçli kararlar almaya yönlendirir.
KORSAN TAKSİ CEZASINA İTİRAZDA YÜRÜTMEYİ DURDURMA
Son zamanlarda korsan taksi cezası konusu oldukça gündemde. Korsan taşımacılık yapan sürücüler, ciddi para cezaları ve yaptırımlarla karşılaşıyor. Ama bazı durumlarda, cezanın haksız olduğunu düşünenler itiraz hakkını kullanıyor.
Örneğin Ahmet Bey, özel arabasıyla arkadaşını havaalanına götürürken polisler tarafından durdurulmuş. Polisler, onu korsan taksi yapmakla suçlayıp ceza kesmiş. Ahmet Bey, sadece arkadaşını bırakmaya gittiğini ve korsan taksicilik yapmadığını düşündüğü için cezaya itiraz etmeye karar vermiş.
Ahmet Bey’in avukatı, olayı mahkemeye taşımış ve cezanın yürütmesinin durdurulmasını talep etmiş. Avukat, Ahmet Bey’in korsan taşımacılık yapmadığını, sadece bir arkadaşına yardımcı olduğunu savunmuş. Bu tür bir davranışın korsan taksicilik sayılmaması gerektiğini söylemiş.
Mahkeme, sunulan delilleri ve savunmaları inceleyip yürütmeyi durdurma kararı vermiş. Bu karar, Ahmet Bey için önemli bir kazanım olmuş. Ama unutulmamalı ki bu karar davanın nihai sonucu değil. Mahkeme, tüm delilleri değerlendirip son kararı ayrıca verecek.
KORSAN TAŞIMACILIK NEDENİYLE TRAFİKTEN MEN İPTAL SEBEPLERİ
Korsan taşımacılık sebebiyle trafikten men edilen bir araç için iptal davası açılabilecek bazı nedenler vardır:
- İdare Mahkemesi’nde Dava: Korsan taşımacılık suçlamasıyla aracınız 60 gün trafikten men edildiyse, bu işleme karşı idare mahkemesinde dava açabilirsiniz.
- Süre Şartı: Trafikten men işlemine itiraz etmek için 60 günlük yasal süre vardır. Bu süreyi kaçırmamanız gerekir.
- Yetkili Mahkeme: Davayı açacağınız mahkeme, idare mahkemesi olmalıdır. Dava, aracınızın bağlandığı yerdeki mahkemede açılmalıdır. Örneğin araç sahibi Konya’da yaşıyorsa ama aracı Niğde’de bağlanmışsa, davayı Niğde’de açması gerekir.
- Delil Eksikliği: Mahkeme, korsan taşımacılık suçlamasını ispatlayacak yeterli delil yoksa cezayı ve trafikten men kararını iptal edebilir.
UBER KORSAN TAŞIMACILIK MI?
Uber’in korsan taşımacılık olup olmadığı, her ülkenin kendi yasalarına göre değişir. Türkiye’de ise Uber konusu uzun süredir tartışmalı. Bazı yetkililer, Uber’in ruhsatsız taşımacılık yaptığını ve haksız rekabete yol açtığını söylüyor. Hatta mahkeme kararıyla Uber’in faaliyetlerinin durdurulmasına ve sitelerine erişimin engellenmesine karar verilmişti.
Öte yandan Uber, yasal bir platform olduğunu ve korsan taşımacılık yapmadığını savunuyor. Ama Türkiye’de bu konudaki belirsizlik hâlâ sürüyor.
MARTI TAG KORSAN TAŞIMACILIK MI?
Martı Tag uygulaması da tartışmalı konulardan biri. İzmir 6. İdare Mahkemesi, Martı Tag üzerinden yapılan taşımacılığın korsan taşımacılık olduğuna karar vermiş. Fakat Antalya 2. İdare Mahkemesi, Martı TAG kullanıcısına verilen cezayı, yeterli delil olmadığı gerekçesiyle iptal etmiş.
PAYLAŞIMLI YOLCULUK YÖNETMELİĞİ NEDİR?
Paylaşımlı Yolculuk Yönetmeliği, farklı kişilerin aynı güzergâhta seyahat ederek tek bir aracı paylaşmasını düzenleyen kuralları içerir. Hem trafik yoğunluğunu azaltır hem de çevreye daha az zarar verir.
Türkiye’de böyle bir yönetmelik henüz yok. Bu yüzden ülkemiz, modern taşımacılık sistemlerini tam olarak uygulayamıyor. Martı şirketinin kurucusu Oğuz Alper Öktem, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bu yönetmeliğin çıkarılması için 376 bin imzalı dilekçe teslim etmiş.
Bu yönetmelik, hem çevreyi korumak hem de taşımacılığı modernleştirmek için önemli görülüyor. Ayrıca, sektörün vergi düzenlemeleriyle dijitalleşmesinin de önü açılabilir.
KORSAN TAŞIMACILIKTA RUHSAT SAHİBİNE CEZA
Korsan taşımacılık, belediyeden ruhsat almadan ticari yolcu taşıma işi yapmak demektir. Bunun cezası ise şöyledir:
Araçlarını ruhsatında belirtilen amaç dışında kullanan sürücüler ve buna izin veren araç sahiplerine 1.002 TL idari para cezası verilir. Araç ayrıca 15 gün trafikten men edilir.
Belediye sınırlarında yolcu taşıma işini yalnızca Ulaştırma Bakanlığı’ndan yetki belgesi almış turizm araçları ve taksi plakalı araçlar yapabilir.
İzin almadan taşımacılık yapanlara 5.010 TL, ruhsatta belirtilen iş dışında yolcu taşıyanlara 2.018 TL, belirtilen güzergâh dışına çıkanlara ise 1.002 TL idari para cezası kesilir.
Bu ihlallerde araç;
- İzin almadan çalışıyorsa 60 gün,
- Ruhsatta belirtilen iş dışında çalışıyorsa 30 gün,
- Belirtilen güzergâhın dışına çıkıyorsa 15 gün trafikten men edilir.
Bu cezalara karşı idare mahkemesinde iptal davası açabilirsiniz.
KORSAN TAŞIMACILIKTA YOLCUYA VERİLEN CEZA
Türkiye’de korsan taşımacılık yapan araçlarda yolcu olarak bulunan kişilere de ceza uygulanabiliyor. İzmir 6. İdare Mahkemesi, özel araçlarla ücretli yolcu taşımanın ruhsata tabi olduğunu ve korsan taşımacılık sayıldığını belirtti. Özel araçların bu iş için ruhsat alamayacağı için, korsan taşımacılığı kullanan yolculara da ceza kesilebileceği açıklandı.
Korsan taksi işini yapan veya aracın sahibi olan kişilere ceza uygulanmaması durumu olabilir. Ancak araç 60 gün trafikten men edilir. Araçta bulunan yolculara da 607 TL para cezası verilir. Bu durum, dijital platformlar üzerinden çalışan sürücüler ve yolcular için de geçerlidir.
HARBİYE HUKUK BÜROSU İDARE HUKUKU AVUKATI HİZMETLERİMİZ
Harbiye Hukuk Bürosu olarak, idare hukuku gibi karmaşık bir alanda sizlere yardımcı olmak için buradayız.
Devlet kurumlarının yaptığı işlemlerin hukuka uygun olup olmadığını denetlemek ve vatandaşların haklarını savunmak bizim için önemli bir görevdir. İster idari bir işlem iptali, ister kamu ihalesine itiraz ya da vergi davaları olsun; her süreçte yanınızda yer alıyor ve sizi doğru şekilde yönlendiriyoruz.
Siz gündelik hayatınıza devam ederken, biz hukuki süreçlerinizi titizlikle yürütüyoruz. Harbiye Hukuk Bürosu’nda, adaletin yanında, güvendesiniz.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Korsan Taksi Cezası Ne Kadar?
– 2024 yılı için korsan taşımacılık yapanlara 32.233 TL idari para cezası uygulanır. Erken ödemede indirim uygulanabilir.
Aracım Korsandan Bağlandı, Ne Yapmalıyım?
– Trafikten men edilen araç için idare mahkemesine iptal davası açabilir, itiraz sürecine başlayabilirsiniz.
Korsandan Bağlanan Araç Satılabilir Mi?
– Hukuken satış mümkündür. Ancak üzerinde trafikten men kararı varsa, alıcının aracı kullanabilmesi için işlem sonlanmalıdır.
Korsan Taksiden Ehliyete El Konulur Mu?
– Hayır, korsan taşımacılık nedeniyle doğrudan ehliyete el konulmaz. Ama araç trafikten men edilir ve para cezası uygulanır.
Korsandan İkinci Kez Yakalanırsa Ne Olur?
– Aynı yıl içinde tekrar yakalanırsanız, para cezası iki katına çıkar ve araç daha uzun süre trafikten men edilir.
Korsan Taksi Cezası Sicile İşler Mi?
– Evet, korsan taşımacılık idari para cezası sürücü siciline kaydedilir ve kayıtlarda görünür.
Korsan Cezası Erken Ödeme İndirimi Var Mı?
– Evet, 15 gün içinde ödenirse %25 indirim uygulanır.
Korsandan Bağlanan Araç Nasıl Çıkarılır?
– İdare mahkemesinde dava açıp bağlama kararını iptal ettirebilir veya bağlama süresi dolunca araç geri alınabilir.
Korsan Taksi Ehliyet Ceza Puanı Var Mı?
– Hayır, korsan taşımacılık cezası ehliyet ceza puanına işlenmez.
Kiralık Aracın Korsandan Bağlanması Durumunda Ne Yapılmalı?
– Hemen kiralama şirketine bilgi vermelisiniz. İdari işlemler araç sahibine (şirkete) yöneltilir.
Korsan Taksi Cezasına İtiraz Süresi Nedir?
– Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde idare mahkemesine dava açılabilir.
Personel Servisleri Korsan Taşımacılık Olur Mu?
– Evet, ruhsatsız taşımacılık yapan personel servisleri de korsan taşımacılık kapsamına girer ve ceza alır.
Yürütmeyi Durdurma Kararı İle Alınan Araç Yeniden Bağlanır Mı?
– Mahkeme yürütmeyi durdurduysa araç yeniden bağlanamaz. Ancak dava reddedilirse işlem yeniden uygulanabilir.
